غار سهولان به عنوان یک غار آبی-خشکی، از مهمترین غارهای موجود در غرب کشور است. این غار در عرض جغرافیایی 36 درجه و 39 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 45 درجه و 56 دقیقه شرقی واقع شده است. سهولان در محدوده شهرستان مهاباد در جنوب استان آذربایجان غربی و در 41 کیلومتری جنوب شرقی شهر مهاباد، بر سر "جاده برهان" که مهاباد را به بوکان وصل می کند، در نزدیکی روستای سهولان، در دامنه رشته کوهی به نام "کوتر" واقع شده است.

ژاک دمرگان متولد سال 1857 میلادی متوفی به سال 1924 فارغ‌التحصیل مدرسه‌ی معدن پاریس که افتخار اولین صعود زمستان گونه به قله‌ی دماوند را در تاریخ 12/9/1268 خورشیدی به نام خود ثبت نموده، در چهارم اکتبر سال 1890 برابر با 12 مهر ماه سال 1269 شمسی، هم زمان از دو غار «کونه کوتر یا لانه‌ی کبوتر» و «کونه مالان» یا غارهای دهستان عیسی کند از توابع مهاباد بازدید و با جسارت و ماجراجویی به مکاشفه پرداخته است. او می نویسد: این مکان به دلیل وجود پرندگان گوناگون به "کونه کوتر" مشهور است(به معنی سوراخ کبوتر).
دلیل این نامگذاری آن است که کبوترهای چاهی به وفور در بیرون و درون غار یافت می شوند. غار سهولان دو دهانه ورودی اصلی دارد که تا قبل از عملیات اکتشافی عده ای از غارنوردان دانشگاه آکسفورد که در سال 1352 صورت گرفت و آن را از عجیب ترین غارهای آبی جهان بر شمردند، تصور می شد با هم در ارتباط نیستند و لذا تحت عنوان نامهای متفاوت و به اسم کونه کوتر(بخش آبی) و کونه مالان( بخش خشکی) شناخته می شد. غار در دامنه رشته کوهی به نام "کوتر" قرار دارد که بلندترین نقطه آن از سطح دریای آزاد 2199 متر است. ارتفاع ورودی غار 1795 متر می باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده رطوبت داخل این غار آبی 75 درصد و دمای آن نیز بین 5 تا 10 درجه سانتی گراد است. این غار بعد از غار علی صدر دومین غار آبی ایران و تا حدودی شبیه به آن است. مساحت این غار تا دو هکتار پیش بینی می شود که قسمت کشف شده آن در بخش آبی 250 متر و در بخش خشکی 200 متر طول دارد. زیبایی و جذابیت اصلی غار مربوط به مورفولوژِی و اشکال بسیار زیبای موجود در درون غار است. ارتفاع سقف غار از سطح آب در حوضچه آخر 50 متر است و حداکثر عمق آن نیز 52 تا 55 متر برآورد شده است.
گروه ژئومورفولوژی دانشگاه کردستان تاکنون چندین بار اقدام به برگزاری گردش علمی به منظور بازدید از این غار شگفت انگیز نموده و دستاوردهای بسیار پرباری برای دانشجویان داشته است. بازدید از این غار و دیگر چشم اندازهای بسیار دیدنی منطقه را به گروه ژئومورفولوژی سایر دانشگاههای کشور توصیه می نماییم.