برپایی نخستین بازدید میدانی دروس عملی دانشکده پس از سه سال تاخیر بهواسطه همهگیری کروناویروس
| تاریخ ارسال: 1401/4/17 |
یکی از پیامدهای شروع همهگیری کروناویروس بر دانشگاهها در سطح جهان و کشور، ایجاد وقفه در برپایی و انجام بازدیدهای میدانی دروس عملی بود. سرانجام پس از سه سال وقفه، نخستین بازدید میدانی دروس عملی دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی که بهواسطه این همهگیری بهطور موقت تعطیل شده بود به همت اساتید گروه جغرافیای طبیعی/ ژئومورفولوژی دانشکده در دروس دوره کارشناسیارشد: واحدهای ژئومورفولوژی ایران (استاد درس: دکتر فتوحی)، مورفوتکتونیک پیشرفته (استاد درس: دکتر منصوری)، ژئومورفولوژی کمی رودخانهای (استاد درس: دکتر منصوری)، توانهای محیطی در برنامهریزی توسعه گردشگری ایران (استاد درس: دکتر فتوحی) و مخاطرات ساحل و دریا(استاد درس: دکتر فتوحی) در تاریخهای پنجشنبه ۲۶/۰۳/۱۴۰۱ لغایت جمعه ۲۷/۰۳/۱۴۰۱ به مدت ۲ روز به مقصد تمین، تفتان، سنگان، تمندان، خاش، سردریا انجام شد.
در این سفر و بازدید میدانی که به سرپرستی دکتر فتوحی و دکتر منصوری انجام شد، دانشجویان به طور عملی و از نزدیک در محیط، مطالب نظری فراگرفته شده در بخش نظری کلاسهای درس را تجربه کرده و بر آموختههای خویش افزودند.
امید است با عنایت پروردگار، همت اساتید گرامی و همکاری مسئولین محترم گروه، دانشکده و دانشگاه، از ترمهای آینده سفرها و بازدیدهای میدانی دروس عملی چند روزه (معمولا ۹ روزه) برپا و انجام شود.
معرفی دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی و گروه ژئومورفولوژی دانشگاه سیستان و بلوچستان، خبر از رضا منصوری
| تاریخ ارسال: 1399/7/11 |
بسم الله الرحمن الرحیم
دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی گروه جغرافیای طبیعی/ ژئومورفولوژی
تاریخچه دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی:
گروه جغرافیای دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۵۳ در قالب یکی از گروههای آموزشی دانشسرای عالی زاهدان تأسیس شد و در سال ۱۳۷۱ با انحلال دانشگاه تربیت معلم زاهدان در قالب دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان به فعالیت خود ادامه داد. در ابتدا رشتههای جغرافیای طبیعی و انسانی در مقطع کارشناسی دایر گردید و سپس رشته دبیری جغرافیا در مقطع کارشناسی تأسیس شد. در سال ۱۳۸۲ با مصوبه دفتر گسترش آموزش عالی، دانشکده علومزمین و جغرافیا تأسیس گشت که با تصویب هیأت رئیسه دانشگاه به دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی تغییر نام یافت. دکتر حسین نگارش استاد گروه ژئومورفولوژی بهعنوان یکی از قدیمیترین اساتید گروه جغرافیای دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان، همواره در پی پیشرفت و گسترش دانشکده و رشتههای دایر در آن بوده و با تلاشهای بیشائبه شبانهروزی خویش در این راستا نقش بسیار برجسته و اثربخشی ایفا نمودند. نقش پررنگ ایشان در گسترش و اعتلای جایگاه دانشکده و رشتههای موجود در آن بر همگان آشکار و مشخص است. دکتر نگارش علاوه بر مسئولیتهای خود در دانشکده (و بهویژه بهعنوان رئیس دانشکده طی سالهای ۱۳۹۷-۱۳۸۴ خورشیدی) در سطح دانشگاه نیز مسئولیتهای گوناگون و مهمی را متقبلشده و با اندیشه دانشگستری خویش همواره در مسیر اعتلابخشی دانشگاه تلاش و کوشش فراوان نمودند تا اینکه سرانجام در سال ۱۳۹۷ به افتخار بازنشستگی نائل آمدند. شایان گفتن است دکتر نگارش همچنان با دانشکده و گروه جغرافیای طبیعی/ ژئومورفولوژی ارتباط عملی موثری دارند و این مهم موجب افتخار برای دانشکده و گروه مذکور است. پس از بازنشستگی دکتر نگارش، دکتر حسین یغفوری (دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری) بهعنوان رئیس و معاون پژوهشی دانشکده برگزیده شدند و تاکنون عهدهدار مسئولیت خویش هستند. همچنین، دکتر جواد بذرافشان (دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی) بهعنوان معاونت آموزشی دانشکده، دکتر زهره هادیانی (استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری) بهعنوان مدیرگروه گروه جغرافیای انسانی و دکتر محسن حمیدیانپور (استادیار گروه جغرافیای طبیعی/ اقلیمشناسی) نیز بهعنوان مدیرگروه گروه جغرافیای طبیعی در این دانشکده مشغول فعالیت هستند.
گروه جغرافیای طبیعی:
این گروه در مقاطع کارشناسی جغرافیا، کارشناسی ارشد آب و هوا شناسی با دو گرایش کاربردی و مخاطرات آب و هوایی، کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی با گرایش هیدروژئومورفولوژی و مخاطرات محیطی و در مقطع دکتری ژئومورفولوژی در برنامهیزی محیطی و آب و هواشناسی با گرایش مخاطرات آب و هوایی مشغول به فعالیت است. ضمناً رشته کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی برای اولین بار در ایران و خاورمیانه توسط این دانشکده کسب مجوز شده و در حال پذیرش دانشجو میباشد. در حال حاضر مدیرگروه جغرافیای طبیعی دکتر محسن حمیدیان پور (از گروه جغرافیای طبیعی/ اقلیمشناسی) میباشند.
گروه ژئومورفولوژی:
در حال حاضر گروه ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان با پذیرش دانشجو در دو مقطع کارشناسیارشد و دکتری تخصصی مشغول فعالیت است. مشخصات اعضای هیئت علمی این گروه به شرح جدول زیر است.
اعضای هیئت علمی گروه ژئومورفولوژی دانشگاه سیستان و بلوچستان
این دانشکده در حال حاضر دارای ۳ رشته تحصیلی در مقطع لیسانس،۷ رشته در مقطع فوق لیسانس و ۴ رشته در مقطع دکتری می باشد.
جدول رشتههای تحصیلی و مقاطع آنها:
فهرست رشتههای دایر در دانشکده به شرح زیر است:
ردیف
نام رشته
مقطع تحصیلی
سال شروع دوره
۱
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
کارشناسی
۱۳۵۳
۲
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
کارشناسی
۱۳۸۷
۳
جغرافیای طبیعی
کارشناسی
۱۳۸۳
۴
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
کارشناسیارشد
۱۳۷۸
۵
اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی
کارشناسیارشد
۱۳۸۱
۶
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
کارشناسیارشد
۱۳۸۴
۷
جغرافیا و برنامه ریزی توریسم
کارشناسیارشد
۱۳۸۷
۸
ژئومورفولوژی (هیدروژئومورفولوژی)
کارشناسیارشد
۱۳۸۹
۹
مخاطرات محیطی(گرایش طبیعی)
کارشناسیارشد
۱۳۸۹
۱۰
اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی
دکتری
۱۳۸۵
۱۱
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
دکتری
۱۳۸۹
۱۲
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
دکتری
۱۳۹۱
۱۳
ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی
دکتری
۱۳۹۱
۱۴
اقلیم شناسی (گرایش مخاطرات آب و هوایی)
کارشناسیارشد
۱۳۹۴
امکانات گروه
آزمایشگاه ژئومورفولوژی
آزمایشگاه ژئومورفولوژی جهت آشنایی و انجام کار عملی دانشجویان در دروس ژئومورفولوژی ساختمانی، ژئومورفولوژی اقلیمی و دینامیک و همچنین ژئومورفولوژی ایران راه اندازی شده است و با توجه به امکانات موجود، دانشجویان قادر خواهند بود انواع سنگهای رسوبی،آذرین و دگرگونی و همچنین مقاطع تهیه شده از سنگها را در زیر میکروسکوپهای مجهز،به راحتی ببینندو یا دستگاه گرانولومتری(دانه سنجی)و تامی های مربوطه(الک ها)بافت انواع رسوبات و همچنین تعیین محیط تشکیل آنها را انجام دهند. در این آزمایشگاه تجهیزات زیر موجود می باشد:
دستگاه گرانولومتری بهمراه تامی های مربوطه
میکروسکوپهای معمولی و پولاریزان
انواع سنگهای رسوبی،آذرین و دگرگونی
انواع مولاژمربوط به پدیده های ژئومورفولوژی
تصاویر ماهواره ای با مقیاس های گوناگون از مناطق مختلف کشور بویژه سواحل دریای عمان
انواع عکس های هوایی از قسمت های مختلف کشور در مقیاس های مختلف
نقشه های توپوگرافی در مقیاس ۵۰۰۰۰ :۱ استان و۱:۲۵۰۰۰۰پوشش سراسری ایران
نقشه های زمین شناسی از گوشه و کنار کشور
دستگاه پلانیمتر مکانیکی و دیجیتالی
دستگاه کورویمتر
ترازوی دیجیتال
فشارسنج و ارتفاع سنج
دستگاه PH متر
ایستگاه تحقیقاتی هواشناسی
تجهیزات یک ایستگاه هواشناسی کامل سینوپتیک با هزینه ای بالغ بر ۵۰ هزار دلار خریداری و به صورت ایستگاه هواشناسی در محوطه آزاد مجاور دانشکده نصب گردید ، که به صورت مشترک با گروه فیزیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این ابزار که جهت اندازه گیری پارامترهای عمده جوی شامل دما، رطوبت ، بارش ، فشار ، تبخیر و سایر عناصر اصلی جوی است ، با جدید ترین و دقیق ترین فناوری روز دنیا امکان آشنایی دانشجویان دروس مبانی اقلیم شناسی ، میکروکلیماتولوژی و آب و هوای ایران را در مقطع کارشناسی و درس میکرکلیماتولوژی پیشرفته و تفسیر نقشه ها و نمودارهای اقلیمی دوره کارشناسی ارشد در رشته اقلیم را فراهم خواهد ساخت . همچنین امکان انجام پروژه های تحقیقاتی دوره دکترا و کارشناسی اقلیم شناسی را فراهم می سازد. علاوه بر آشنایی دانشجویان با روشهای اندازه گیری داده ها در هوا و اقلیم شناسی با تعیین دیده بانی های دانشجویی ، قرائت و انتقال داده ها به رایانه امکان ثبت و آرشیو داده های هواشناسی ایستگاه جهت مطالعات محققین بعدی خواهد بود ، لذا در کنار ثبت داده ها در ایستگاه سینوپتیک شهر زاهدان که در مجاورت فرودگاه قرار دارد . این ایستگاه قادر خواهد بود با توجه به ارتفاع بیشتر و قرار گیری در موقعیت جنوبی تر در مقایسه با آمار ایستگاه سینوپتیک اطلاعات تکمیلی تری را جهت انجام پروژه های مطالعاتی دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی فراهم نماید .
آزمایشگاه سنجش از دور، سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و فتوگرامتری
این آزمایشگاه جهت آشنایی و انجام مهارت های علمی در زمینه های دروس سنجش از دور ، کاربرد عکس های هوایی و ماهواره ای ، کارتوگرافی و نقشه خوانی در مقطع کارشناسی ودرس سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) مورد استفاده قرار می گیرد . تجهیزات آزمایشگاه مشتمل بر ۱۲ دستگاه استریوسکوپ ، مجموعه ابزار کارتوگرافی ، عکس های هوایی ، نقشه ها ی توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای می باشد. همچنین با توجه به امکانات سخت افزاری و نرم افزاری موجود سیستم اطلاعات جغرافیایی ، دانشجویان قادر به انجام پروژه هاو تمرینات عملی خود می باشند . برخی از مهمترین عملیات انجام شده در این آزمایشگاه به قرار زیر است
تهیه انواع نقشه های موضوعی ، پوشش زمین و کاربری اراضی با استفاده از اسناد و مدارک مربوطه
تفسیر سه بعدی عکس های هوایی و انجام محاسبات مربوط به پروژه روی عکس
آشنایی با فنون نقشه خوانی و تفسیر توپوگرافی روی نقشه های مربوطه
انجام پروژه های منابع طبیعی و برنامه ریزی شهری در سیستم اطلاعات جغرافیایی
آشنایی با فنون ترسیم نقشه و کارتوگرافی نقشه های توپوگرافی و موضوعی
تعبیر و تفسیر تصاویر و داده های ماهواره ای جهت آشنایی با وضعیت منابع زمینی و عوارض زمین از دیدگاه ژئومرفولوژی منابع آب وخاک ، هیدرولوژی